Quẻ số 2 trong Kinh Dịch là Quẻ Khôn (坤為地 - Kūn wéi Dì). Đây là quẻ đứng ngay sau quẻ Càn và là quẻ đối lập, bổ sung cho quẻ Càn.

Trong khi quẻ Càn tượng trưng cho Trời, nguyên lý Dương, sự sáng tạo, sức mạnh và quyền uy, thì quẻ Khôn lại tượng trưng cho Đất, nguyên lý Âm, sự tiếp nhận, nuôi dưỡng, tính khiêm tốn và sự mềm mại.

Dưới đây là ý nghĩa của quẻ Khôn:

Ý nghĩa tổng quan:

  • Biểu tượng của Đất: Quẻ Khôn đại diện cho mặt đất, nơi vạn vật sinh sôi nảy nở. Nó mang tính chất tĩnh lặng, bao dung, nâng đỡ và là nền tảng cho sự phát triển.
  • Nguyên lý Âm: Khôn là quẻ thuần Âm (gồm sáu hào Âm). Nó thể hiện sự nhu thuận, tiếp nhận, phục tùng, và tiềm năng sinh trưởng từ bên trong.
  • Sự Tiếp nhận và Nuôi dưỡng: Quẻ Khôn nhấn mạnh vai trò của sự tiếp nhận, làm theo, và khả năng nuôi dưỡng, dung chứa. Nó không phải là sự sáng tạo tiên phong (như Càn), mà là sự hoàn thiện, vun trồng dựa trên nền tảng đã có.
  • Tính Khiêm tốn và Nhẫn nại: Khôn đề cao sự khiêm nhường, mềm mỏng, khả năng thích ứng và sự kiên trì bền bỉ.
  • "Nguyên, hanh, lợi Tẫn Mã chi trinh" (元亨利牝馬之貞): Quẻ Khôn cũng có bốn đức tính như Càn, nhưng có sự khác biệt ở đức Trinh:
    • Nguyên (元): Nguồn gốc, sự khởi đầu (nhưng là sự khởi đầu mang tính nền tảng, tiếp nhận).
    • Hanh (亨): Thông suốt, hanh thông.
    • Lợi (利): Lợi ích, thuận lợi.
    • Trinh (貞): Chính đáng, kiên định, bền vững như sự bền vững của con ngựa cái (Tẫn Mã). Hình ảnh ngựa cái biểu trưng cho sự bền bỉ, chịu đựng, đi theo và hoàn thành nhiệm vụ một cách tận tụy.

Ý nghĩa chi tiết trong các lĩnh vực:

  • Sự nghiệp và công danh: Quẻ Khôn thường không báo hiệu sự đột phá hay vị trí lãnh đạo tiên phong (như Càn). Thay vào đó, nó thuận lợi cho những vai trò hỗ trợ, quản lý, phát triển những gì đã có. Cần sự siêng năng, kiên trì, làm tốt công việc của mình một cách bền bỉ. Có thể gặp quý nhân giúp đỡ.
  • Tình cảm và gia đạo: Rất tốt cho tình cảm và gia đạo. Quẻ Khôn thể hiện sự hòa thuận, yêu thương, vun đắp tổ ấm. Nó đặc biệt tốt cho người nữ, thể hiện vai trò quan trọng trong việc xây dựng và giữ gìn hạnh phúc gia đình.
  • Sức khỏe: Liên quan đến bụng, tỳ vị, dạ dày. Sức khỏe thường ổn định nếu biết ăn uống điều độ và nghỉ ngơi hợp lý.
  • Học vấn: Cần sự chăm chỉ, kiên trì, học hỏi từ người khác. Kết quả đến từ sự tích lũy và nỗ lực đều đặn.
  • Vận may: Vận may đến từ sự ổn định, cẩn trọng và làm tốt vai trò của mình. Tránh mạo hiểm, hấp tấp.
Đọc thêm: Quẻ Thủy Lôi Truân

Lời khuyên từ quẻ Khôn:

Quẻ Khôn khuyên chúng ta nên sống khiêm tốn, nhu thuận, biết lắng nghe và tiếp nhận. Hãy làm tốt công việc của mình một cách bền bỉ, kiên trì như ngựa cái. Tránh đối đầu trực diện (đó là vai trò của Càn). Sự thành công của Khôn đến từ sự vun đắp, tích lũy và khả năng hòa mình vào dòng chảy chung, hỗ trợ cho sự phát triển của tổng thể. Quẻ Khôn nhắc nhở rằng sức mạnh của sự mềm dẻo, kiên trì và khả năng nuôi dưỡng cũng vĩ đại không kém sức mạnh sáng tạo của Càn.

Càn và Khôn là hai quẻ gốc, đại diện cho Trời và Đất, Dương và Âm, Cha và Mẹ. Chúng luôn song hành và bổ sung cho nhau, tạo nên sự vận động và biến hóa của vạn vật trong vũ trụ.